نمودار BPMN چیست؟
نمودار BPMN از این نمادها و عناصر برای نشان دادن عملکرد منطق یک گردش کار از ابتدا تا انتها استفاده می کند. مانند برنامه ریزی یک مسیر برای یک سفر جاده ای، نمودار BPMN دقیقاً هر اطلاعات عملیاتی که در طول گردش کار انجام می شود را مشخص می کند.
برخی از نمادهای رایج مورد استفاده در نمودارهای BPMN کدامند؟
چهار عنصر اصلی نمودارBPMN
flow objects, connecting objects, swimlanes, and data
-
درک نمادهای flow objects ( شی جریان)
گروه مدیریت فرآیند پارس دارای سابقه پیاده سازی بیش از 500 فرآیند در حوزه های مختلفی از جمله بازرگانی، مدیریت اسناد مهندسی، ساختمانی، مدیریت جلسات و ... تحت نرم افزار پروسس میکر (ProcessMaker) است و میتواند به شما در پیاده سازی و ساخت فرآیندها در پروسس میکر کمک کند.
1- flow objects
قطعاتی از پازل هستند که گردش کار کلی را تشکیل می دهند. سه جسم اصلی جریان با عناوین رویدادها، فعالیت ها و دروازه ها شناخته می شوند.
* رویدادها: رویدادها نمادهایی مدور هستند که به عنوان محرک عمل می کنند: رویداد آغازین، رویداد میانی و رویداد پایانی یک روند خاص. برخی از نمادهای رویداد عبارتند از:
- پیام: پیامی مانند ایمیل یا متن ارسال یا دریافت می شود.
- پیوند: یک فرآیند بخشی از یک اکوسیستم بزرگ تر است و به یک مجموعه کار جداگانه پیوند می خورد.
- خطا: مشکلی رخ داده است و باعث قطع جریان کار می شود.
- تایمر: نمادهای تایمر می توانند شروع یک تایمر را نشان دهند (مشتری می تواند یک دوره آزمایشی رایگان را در یک پنجره 30 روزه لغو کند یا هزینه ماهانه از مشتریان دریافت می شود) یا یک روز خاص از هفته (مثلا دوشنبه ها) سیستم لیست دریافت کنندگان دوره آزمایشی رایگان اخیر را گردآوری می کند.
- تشدید: یک فرد بالاتر در سازمان درگیر فرآیند می شود. به عنوان مثال، یک عملیات نیاز به بررسی دستی توسط یک مدیر ارشد دارد.
- فعالیت ها: فعالیت ها به شکل مستطیل هستند و وظیفه خاصی را که توسط شخص یا سیستم انجام می شود نشان می دهند. فعالیت های بسیاری وجود دارد که طراحان فرآیند می توانند ایجاد کنند، مانند فعالیت هایی که یک بار اتفاق می افتد، چندین بار اتفاق می افتد یا در صورت تحقق مجموعه خاصی از شرایط اتفاق می افتند.
- وظیفه: عملی دقیق که باید انجام شود. وظایف بسیار خاص هستند و نمی توان آن ها را به کارهای اضافی تقسیم کرد.
- تراکنش: فرآیند پرداخت را درگیر می کند.
- فرآیند فرعی: نشان دهنده مجموعه ای از کارهای جانبی است که با هم به صورت جدا از فرآیند اصلی دسته بندی شده اند.
- تماس: فرآیندی معمول است که در مناطق دیگر گردش کار استفاده می شود.
- دروازه ها (Gateways): دروازه های موجود در نمودار BPMN نمادهایی به شکل الماس هستند که نقاط تصمیم گیری را ترسیم می کنند. آن ها می توانند "محل انشعاب های موجود در مسیر" باشند و جهتی را که یک فرآیند در آینده تغییر می دهد تعیین می کنند. نمونه هایی از نمادهای دروازه عبارتند از:
1. Exclusive: درگاه اختصاصی به درگاهی گفته می شود که از مسیرهای موجود، تنها یکی را انتخاب می کند. مثلا، آیا به آن ها اجازه ورود می دهید یا آن ها را برمی گردانید؟
2. Inclusive: در این انشعاب های موجود در مسیر، باید یک تصمیم تخصصی تر اتخاذ شود و به هر کدام از مسیرها به صورت مستقل از بقیه اجازه اجرا داده شود یا خیر.
3. Parallel: دروازه های موازی منتظر شرط خاصی نیستند. آن ها می توانند همزمان انجام شوند.
2. نمادهای اشیای اتصال دهنده (Connecting Objects)
- اشیای Connector (متصل کننده)، نحوه اتصال قطعات مختلف پازل با یکدیگر را نشان می دهد. سه نوع اشیا connecting وجود دارد: جریان های توالی (sequence)، جریان پیام ها و انجمن. آن ها با پیکان نشان داده می شوند.
1. Sequence: جریان پی در پی اشیا را ترسیم می کند.
2. انجمن: رابطه بین داده ها و اشیای مختلف را به تصویر می کشد.
3. پیام: پیام ارسالی بین افراد درگیر در گردش کار را نشان می دهد.
3. خط شناها (Swimlanes)
درست همان طور که یک نجات غریق یک استخر 100 متری را به خطوط جداگانه تقسیم می کند تا زمان شنا فرا برسد، شناگران فرآیند نیز به طرق مختلف وظایف را تقسیم می کنند.
Pool می تواند نمایانگر یک بخش کل فرآیند مانند بازاریابی، خدمات به مشتری یا فروش باشد، در حالی که یک swimlane شامل فعالیت برای یک نقش خاص مانند مهندسین فروش یا یک شخص حقیقی است.
4. درک نمادهای داده
نمادهای داده به سادگی نوع خاصی از داده ها یا اطلاعات لازم برای وظیفه در دست انجام را نشان می دهند. نمادهای داده لزوماً بر روند گردش کار تأثیر نمی گذارند.
در حالی که فقط برنامه نویسان می توانند زبان های رمزگذاری مانند Java و C را رمزگشایی کنند، BPMN یک زبان بصری مشترک در میان ذینفعان یک سازمان ایجاد می کند. با استفاده از این "الفبای" تصویری در نمودار BPMN، همه افراد در یک سازمان می توانند یاد بگیرند که چگونه یک جریان کاری BPM را تجسم کنند.
گروه مدیریت فرآیند پارس با سابقه شناسایی و تحلیل بیش از 100 فرآیند و گزارش در حوزه های مختلف، آماده ارایه هر گونه خدمات در زمینه مدیریت فرآیندهای کسب و کار (BPM) به شما و کسب و کارتان خواهد بود.
از تحلیل فرآیندها تا پیاده سازی در نرم افزار، در کنارتان هستیم.
همچنین گروه مدیریت فرآیند پارس میتواند به وسیله ماژول فارسی ساز پراسس میکر، این نرم افزار را برای شما فارسی سازی و شخصی سازی نماید.
